در پژوهشگاه فضای مجازی؛ تدوین سند جامع اخلاقی كسب و كارهای مجازی بررسی گردید

به گزارش روش سئو تدوین سند جامع اخلاقی کسب وکارهای مجازی در جلسه پنجم شورای گروه مطالعات اخلاقی پژوهشگاه فضای مجازی مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش روش سئو به نقل از پژوهشگاه فضای مجازی، با شروع قرن بیست و یکم، دستیابی به موفقیت و بقاء برای سازمان ها و کسب و کارهای مختلف پیچیده تر و دشوارتر شده است. این حقیقت ناشی از ظهور دوران جدیدی در تجارت و کسب و کار است که تغییر یکی از خصایص اصلی آن بوده و لازمه پیشرفت و توسعه توجه به تمام نکات علمی و عملی در سازمان ها است. ظهور شکل های جدیدی از اقتصاد مانند اقتصاد گیگ، اقتصاد تقاضامحور و غیره که نتیجه توسعه فناوری و افزایش دسترسی به تلفن های هوشمند و اینترنت در نقاط مختلف جهان است، کسب وکارهای جدید مبتنی بر اینترنت و پلت فرم را بوجود آورده است. این سازمان ها بدون وقفه در حال توسعه و رشد هستند و بخش زیادی از جمعیت جهان را درگیر کرده اند. از گذشته تا به امروز، منشورهای اخلاقی در خیلی از سازمان ها در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار گرفته و همچون ابزارهایی هستند که سازمان ها می توانند از راه آنها، آرمان ها و اهداف اخلاقی خویش را محقق سازند. عدم وجود مدلها و اصول مدون اخلاقی و ارزشی باعث می شود تا هر فردی در سازمان بر مبنای احساس وجدانی خود دست به عملی بزند که شاید از دیدگاه فردی او بهترین باشد اما از نظر جامعه و سازمان و مصالح کلی نظام چندان خوشایند و مطلوب نباشد. الگوهای اخلاقی به فرد امکان می دهند تا تصمیمات صحیحی اتخاذ کند و از ابهام و سردرگمی رهایی یابد. علاوه بر تدوین منشور اخلاقی، توجه سازمان در زمینه عمل به آن و آموزش مناسب هم به عاملی برای موفقیت و پیشرفت بدل شده و دیگر صرفا شکل ظاهری آن به صورت یک نوشته نمادین که در چارچوب منشور اخلاقی تهیه می شود، در نظر گرفته نمی گردد. منشور اخلاقی مجموعه چاره هایی است که عملکرد و اقدامات صحیح کارکنان یک سازمان را به صورتی واضح و شفاف معین نموده و معیارهایی برای تصمیم گیری و انتخاب در اختیار آنان قرار می دهد. منشور اخلاقی اجرای امور سازمان را تسهیل و تصحیح نموده و بررسی و ارزیابی آنها را از جانب دستگاه ها و واحدهای نظارتی برون سازمانی به صورت عینی امکان پذیرتر می سازد. یکی از نکات مورد توجه در زمینه ظهور و رشد این کسب و کارها، تغییر و تحول سریع آن است، در زمینه اخلاق تجارت، یکی از مشکلاتی که با آن روبرو می شویم جامعه در حال تغییر است. جامعه امروز آنقدر سریع تغییر می کند که امکان دارد در هر زمان ما به قوانین اخلاقی متناسب با شرایط دسترسی نداشته باشیم، که بتوانند ما را راهنمایی کرده و دانش لازم را برای ما فراهم آورند تا تمام تعارضات اخلاقی جدیدی را که با آنها روبرو می باشیم، حل نماییم. جامعه مدرن ما پیچیده تر و غیرقابل پیشبینی تر از گذشته است و ما همیشه نمی توانیم در کدهای اخلاقی قدیمی، پاسخ های مناسب برای مشکلات اخلاقی جدید را پیدا نماییم. ساختار قوانین اخلاقی جدید شرایطی پایدار را می طلبد که در جامعه امروز نداریم. اخلاق هنوز با سرعت دنیای در حال تغییر ما سازگار نشده است. پیشرفت های جدید قرن بیست و یکم سبب شده است که بعضی از کدهای اخلاق کلاسیک منسوخ شوند و احتیاج به عرضه الگوهای جدید جهت سنجش اخلاق در شرایط جدید است. منشور اخلاقی یک ابزار ایستا و مکانیک نبوده بلکه ارگانیک و پویا است که با عنایت به تغییر در نیازهای ذینفعان، جامعه، سازمان و کارکنان باید مورد اصلاح و بازبینی قرار گیرد. هنگامی که منشور اخلاقی در ابعاد عملی پویایی و صلابت خویش را از دست بدهد بیشتر نقش شعاری و تزئینی خواهد یافت که سبب سرخوردگی مشتریان و ذینفعان خواهد شد و اثرات سوء آن در کاهش رشد و تعالی سازمان نمود پیدا می کند. ازاین رو باید در مقاطع مختلف و بر مبنای نیاز روز نسبت به بازبینی آن اقدام گردد. با توسعه فناوری، محیط کسب و کار به شدت گرفتار تغییر و تحول شده و اصول و ارزش های اخلاقی جدیدی بوجود آمده است. ازاین رو کسب وکارهای مجازی فعال در فضای جدید، با چالش های اخلاقی متفاوتی روبرو هستند و نبود منشور اخلاقی جامع و متناسب با شرایط جدید، سبب ایجاد سردرگمی و بروز مشکلاتی در بین کارکنان، مشتریان، شرکت ها و به صورت کلی تمامی ذینفعان کسب وکارهای مجازی می شود. از آنجائیکه منشور اخلاقی شامل مجموعه ارزش هایی است که نسبت به سایر ارزش ها برای سازمان دارای اولویت بیشتری بوده و باید از جانب کارکنان و مدیران پیروی شوند، باید ارزش هایی چون صداقت، تعهد، وفاداری، احترام، حفظ حریم خصوصی، تکریم ارباب رجوع، پاسخگویی، عدالت و انصاف، بی طرفی، پایبندی به قانون، مسئولیت پذیری، شفافیت، امانت داری و … به خوبی در آن تداعی شده و سندی باشد که حاوی معیارهای اخلاقی ـ ارزشی بوده و برای ایجاد هماهنگی و وحدت رویه و روش در میان مدیران و کارکنان سازمان تدوین شود، منشور اخلاقی همینطور کارکنان را در رفتار و عملکردهایشان به سمت آرمان های ارزشی سازمان هدایت می کند. در اغلب سازمان ها منشورهای اخلاقی به مثابه روح سازمان سبب یکپارچگی و وحدت رویه در کلیه فعالیت ها و روند اجرایی می شود. یکی از اشکالات سازمان ها جهت استقرار اخلاقیات در سازمان، عدم به کار بستن منشور اخلاقی تدوین شده است. این عارضه می تواند علل گوناگونی داشته باشد که یکی از علل به تدوین نادرست منشور و عدم توانایی در تدوین آن بر می گردد. هدف این پروژه توجه به این نقیصه و تلاش در جهت رفع آن است. ازاین رو، پروژه حاضر با هدف تدوین منشور اخلاقی جامع برای کسب وکارهای مجازی انجام می شود تا این سند بعنوان راهنمای اخلاقی مورد استفاده این کسب و کارها قرار گیرد. در همین راستا گروه مطالعات اخلاقی فضای مجازی پروژه ای را با عنوان «تدوین سند جامع اخلاقی کسب وکارهای مجازی» تعریف و اجرا کرده است. جلسه پنجم شورای گروه مطالعات اخلاقی به بررسی پیشنهاد پروژه مذکور پرداخت که توسط نفیسه صالح نیا عرضه شد و حاضرین در این نشست به بیان دیدگاه ها و نقدهای خود پیرامون این پیشنهاد پرداختند. در این جلسه دکتر حامد عباسی (دکتری اقتصاد اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)، دکتر محسن رضایی (دکتری علوم اقتصادی دانشگاه امام صادق ضد السلام)، تعدادی از پژوهشگران حوزه فلسفه و اخلاق فناوری، مهدی خلیلی دانش آموخته دکتری فلسفه علم و فناوری دانشگاه شریف، سعیده بابایی دانش آموخته دکتری فلسفه علم و فناوری پژوهشگاه علوم انسانی و سبحان جلیلیان دانش آموخته ارشد فلسفه علم دانشگاه شریف و محمدمهدی نصر هرندی مسئول گروه مطالعات اخلاقی پژوهشگاه حضور داشتند.

منبع: