یکی از غم انگیزترین بیماری هایی که انسان می تواند تجربه کند. بطور قطع از دست دادن تمام یا حداقل قسمت بزرگی از خاطرات زندگی خود است و در بسیاری موارد نه فقط جلوگیری از این روند امکان پذیر نیست بلکه حتی شرایط طی سالیان بدتر هم می شود. آلزایمر یا فراموشی بیماری است که تعدادی از افراد به آن مبتلا می شوند و زندگی آنها روز به روز خاکستری تر می شود چونکه خاصیت این بیماری اینطور است که فرد مبتلا به تدریج خاطرات و مسائل جزئی را فراموش می کند و به صورتی به تدریج توانایی های ذهنی بیمار تحلیل می رود. دانشمندان چندین سال است که در حال کوشش برای پیش بینی زودتر این بیماری هستند و تا حدی نیز موفق شده اند.
به گزارش روش سئو به نقل از ایسنا، طی دهه اخیر پژوهشگران ابزارهای نوینی را برای پیش بینی زودتر و درمان بیماری آلزایمر ارایه داده اند. عوامل بسیاری وجود دارد که بر خطر ابتلای فرد به بیماری آلزایمر تاثیر می گذارد. فرآیندهای در رابطه با سن و عوامل محیطی، اجتماعی و ژنتیکی همچون این موارد هستند. تا حالا علت دقیق بیماری آلزایمر ناشناخته مانده است. با این وجود، تحقیقات در مورد “چرایی” و “چیستی” این بیماری ادامه دارد. در این خبر می خواهیم روش های جدیدی که پژوهشگران آنرا برای پیش بینی زودتر بیماری آلزایمر توسعه داده اند معرفی نماییم.
واقعیت مجازی
محققان دانشگاه “کمبریج” در یک مطالعه جدید نشان دادند که چگونه یک آزمون مسیریابی در واقعیت مجازی می تواند نسبت به دیگر آزمون های شناختی استاندارد که بعنوان آزمون های استاندارد طلایی شناخته می شوند، به خوبی پیش بینی نماید که بیماران در مراحل اولیه بیماری آلزایمر هستند یا خیر. مدتی است که پژوهشگران دریافته اند یکی از نخستین قسمت های مغز که از تحلیل عصبی مربوط به بیماری آلزایمر رنج می برد، قشر اینتورهینال(entorhinal cortex) مغز است. منطقه ای از مغز که بطور ویژه در زمینه های ناوبری و مسیریابی فضایی دخیل است. ایده توسعه این ابزار تشخیصی مبتنی بر واقعیت مجازی این است که این آزمایش ناوبری می تواند به تشخیص اینکه کدام بیماران مبتلا به اختلالات شناختی ضعیف بیشتر احتمال دارد به بیماری آلزایمر کامل مبتلا شوند، کمک نماید. پژوهشگران دانشگاه کمبریج یک مسیریابی واقعیت مجازی طراحی نموده اند که بطور خاص برای آزمایش اختلال در قشر اینتورهیتال فرد طراحی شده است. پژوهشگران ۴۵ فرد مبتلا به اختلالات شناختی ضعیف(MCI) را برای تشخیص اینکه تنها به اختلالات شناختی ضعیف مبتلا هستند یا خطر مبتلاشدن به آلزایمر در آنها بالا است آزمودند. نمونه های مایع مغزی-نخاعی از همه افراد مورد مطالعه برای آزمایش زیست نشانگرهای مربوط به آلزایمر گرفته شد و ۱۲ مورد مثبت شناسایی شد. پژوهشگران بعد از انجام آزمایش مسیریابی واقعیت مجازی متوجه شدند که تمام افراد مبتلا به اختلالات شناختی ضعیف که دارای نشانگرهای آلزایمر بودند نسبت به کسانی که فقط مبتلا به اختلالات شناختی ضعیف بودند در انجام وظایف خود بدتر عمل کردند. همین طور این آزمایش نشان داد که آزمون مذکور برای شناسایی بیمارانی که دارای احتمال زیادی برای مبتلاشدن به آلزایمر هستند نسبت به سایر آزمون های شناختی که هم اکنون در کلینیک ها یا تحقیقات مورد استفاده قرار می گیرد بهتر عمل می کند. پژوهشگران می گویند این آزمایش می تواند بعنوان یک ابزار تشخیصی سریع برای تشخیص بیماران مبتلا به آلزایمر استفاده گردد.
هوش مصنوعی
پژوهشگران آمریکایی اهتمام دارند تا از روش های مبتنی بر هوش مصنوعی برای پیش بینی بموقع و درمان بهتر آلزایمر استفاده کنند. بتازگی پژوهشگران “دانشگاه پنسیلوانیا” (UPenn) از روش های مبتنی بر هوش مصنوعی برای یافتن الگوهای موجود در داده های به دست آمده از بیش از ۶۰ هزار بیمار مبتلا به آلزایمر استفاده کردند تا یکی از بزرگترین تحقیقات را در مورد این بیماری انجام دهند. “لی شن”(Li Shen)، از پژوهشگران این پروژه اظهار داشت: ما می دانیم الگوهای پیچیده ای در مغز وجود دارند که قابل تشخیص بوسیله مشاهده نیستند. ممکنست که یک نشانگر ژنتیکی مستقل وجود نداشته باشد که شخص را در معرض بیماری قرار دهد اما تلفیقی از ژن ها وجود دارند که می توانند الگوهای مربوط به بیماری را شکل دهند. پژوهشگران قصد دارند با بهره گیری از یافته های این پژوهش، مدلی برای پیش بینی کاهش شناختی و پیشرفت آلزایمر عرضه کنند که در آینده می توان از آن برای درمان این بیماری بهره برد.
واکسن
واکسن جدیدی موسوم به “E۲۲W۴۲ DC” که توسط پژوهشگران “دانشگاه بهداشت فلوریدای جنوبی”(USF Health) تولید شده، نشان داده که ایمنی درمانی با هدف قرار دادن انواع نوروتوکسیک پپتید آمیلوئید بتا که موجب ایجاد پلاک بین سلول های عصبی می شود، می تواند از پیشرفت بیشتر بیماری آلزایمر جلوگیری کند. این واکسن از سلول های ایمنی بدن برای هدف قرار دادن مولکول های سمی Aβ که به شکل لطمه زا در مغز جمع می شوند، استفاده می نماید و با اهمیت تر از همه، بدون ایجاد واکنش خود ایمنی ناخواسته و در رابطه با واکسن در موش های مسن، اثرات تعدیل سیستم ایمنی را به وجود می آورد. این واکسن بر روی موش هایی که از نظر ژنتیکی برای مبتلاشدن به ناهنجاری های شناختی مانند انسان مهندسی شده بودند، در مرحله پیش بالینی آزمایش شد و موش ها در این آزمایش به چهار گروه تقسیم شدند. بطور کلی، نتایج کاملاً قابل اعتمادی به دست آمد. گروهی که با “E۲۲W۴۲ DC” واکسینه شده بودند نسبت به گروه های دیگر خطاهای کمتری در حافظه نشان دادند. علاوه بر این، سطح التهاب گروه واکسینه شده همانند گروه سالم بود. این واکسن هم اکنون در حال توسعه است و می تواند به تقویت سیستم ایمنی سالمندان کمک نماید و از ادامه بیماری جلوگیری کند.
روش درمانی جدید
پژوهشگران سوئدی، روش جدیدی را برای درمان آلزایمر ارایه داده اند و باور دارند تاثیر آن می تواند بیش از روش های دیگر باشد. هنگام بروز بیماری آلزایمر، یک پروتئین، خوشه هایی را در مغز تشکیل می دهد و سبب می شود که فرد مبتلا به این بیماری، حافظه خودرا از دست بدهد. گروهی از پژوهشگران “دانشگاه اوپسالا”(Uppsala University) سوئد، یک روش درمانی جدید ارایه داده اند که می تواند به تخریب عناصر سازنده این توده های پروتئینی کمک نماید. در بیماری آلزایمر، پپتید آمیلوئید بتا طی فرآیندی موسوم به “تجمع”، خوشه هایی را در مغز تشکیل می دهد. روش های درمان آلزایمر که هم اکنون مورد استفاده قرار می گیرند، تلاش می کنند تا این پیوند خوشه های عامل بیماری را از بین ببرند اما توانایی از بین بردن خوشه های کوچکتر را که شاید سمی تر باشند، ندارند. روش درمانی پژوهشگران دانشگاه اوپسالا، پیوندهای خوشه ای را قبل از این که فرصت تجمع پیدا کنند، از بین می برد. بدین ترتیب، این روش درمانی می تواند امکان تشکیل همه انواع این تجمع ها را کم کند. پژوهشگران تا مدت ها بر این باور بوده اند که پپتید موسوم به “سوماتواستاتین”(Somatostatin) می تواند بدن را برای کاهش آمیلوئید بتا که تجمع را شکل می دهد، فعال کند اما پژوهشگران در گذشته نتوانسته اند از سوماتواستاتین بعنوان دارو استفاده کنند برای اینکه عمر آن در خون، بسیار کوتاه است و نمی تواند از سد خونی مغز عبور کند تا به محل تشکیل تجمع برسد. طی این مطالعه پژوهشگران برای آنکه بتوانند سوماتواستاتین را بعنوان یک درمان به کار گیرند، آنرا با نوعی پروتئین مخصوص حمل و نقل در مغز ترکیب کردند. این کار به سوماتواستاتین امکان داد تا وارد مغز شود. این روش، بسیار موثر بود. هنگامی که از پروتئین استفاده کردند، سوماتواستاتین توانست برای چندین روز در مغز باقی بماند. بااینکه این پژوهش روی موش ها انجام شده است اما پژوهشگران باور دارند که سوماتواستاتین، همین اثر را بر انسان نیز خواهد داشت و شاید موثرتر از بقیه روش های درمانی باشد.
یادگیری ماشین
پژوهشگران دانشگاه “ام.آی. تی”یک مدل یادگیری ماشینی ابداع نموده اند که می تواند امکان مبتلاشدن به آلزایمر را پیش بینی نماید. این مدل، کار خودرا با پیش بینی نمرات آزمایش های شناختی بیماران طی بازه زمانی ۲ ساله انجام می دهد. شاید بتوان از این مدل، برای بهبود روش انتخاب داروها و آزمایش های بالینی استفاده نمود. مدل مذکور به بیماران نیز کمک می نماید تا بدانند که آیا کاهش قدرت شناختی سریعی را در ماه ها و سال های آتی تجربه می کنند یا خیر؛ در نتیجه بیماران و خانواده آنها می توانند خودرا آماده کنند. مدل یادگیری ماشینی که پژوهشگران توسعه دادند در آزمایشات توانست پیش بینی های دقیقی را در بازه های زمانی ۶، ۱۲، ۱۸ و ۲۴ ماه عرضه نماید. پژوهشگران امیدوارند که بتوانند از این مدل برای کمک به بیمارانی که در خطر مبتلاشدن به آلزایمر قرار دارند استفاده کنند.
