ماموریت ˮمارس اکسپرسˮ(Mars Express) آژانس فضایی اروپا بتازگی با موفقیت داده های مریخ نورد ˮژورونگˮ(Zhurong) چین را جمع آوری کرد و بعد از انجام یک سری آزمایش های ارتباطی تجربی، آنها را به زمین ارسال کرد.
به گزارش روش سئو به نقل از ایسنا، مدتی پیش آژانس فضایی اروپا و اداره ملی فضایی چین(CNSA) کار متفاوتی را که قبلا هیچ گاه در فضا انجام نشده بود، انجام دادند و آن، ارسال اطلاعات از یک مریخ نورد مستقر در سیاره سرخ به مدارگردی بود که نمی تواند هیچ پیامی از آن دریافت کند. طی این کار مریخ نورد “ژورونگ” که از ماه می در سیاره سرخ حضور دارد، اهتمام کرد داده های خودرا به مدارگرد مریخی “مارس اکسپرس”(Mars Express) متعلق به آژانس فضایی اروپا ارسال نماید.
ماه نوامبر سال جاری میلادی، فضاپیمای مارس اکسپرس آژانس فضایی اروپا یک سری آزمایشات ارتباطی آزمایشی را با مریخ نورد چینی ها موسوم به “ژورونگ”(Zhurong) انجام داد. آژانس فضایی اروپا در این اقدام بی سابقه کوشش کرد تا داده های مریخ نورد “ژورونگ”(Zhurong) چین را دریافت کند. مارس اکسپرس با موفقیت داده هایی را که توسط مریخ نورد چینی ارسال شده، بود دریافت و آنها را به زمین مخابره کرد و سپس این اطلاعات در دسترس پژوهشگران ماموریت ژورونگ در چین قرار گرفت.
پایگاه خبری اسپیس در این زمینه نوشت: مریخ نورد ژورونگ تنها برای برقراری ارتباط با مدارگرد همراه خود یعنی تیان ون-۱ طراحی شده است. با این وجود، این مریخ نورد مدت هاست که فراتر از زمان تعیین شده برای عملیاتش، درحال کاوش در مریخ است و این مدارگرد دیگر قادر به ارسال اطلاعات زیادی نیست. بدین سبب چین و اروپا تصمیم گرفتند آزمایش چالش برانگیزی را امتحان کنند و آن ارسال داده ها از ژورونگ به مارس اکسپرس و سپس ارسال آنها به زمین بود. طی این عملیات در ۲۰ نوامبر، مارس اکسپرس از فاصله ۲۵۰۰ مایل(۴۰۰۰ کیلومتر) بالاتر از محل قرارگیری ژرونگ در یک ناحیه مریخ به نام “یوتوپیا پلانیتیا”(Utopia Planitia) عبور و مجموعه ای از داده ها را دریافت کرد، سپس داده ها را از فضا به ایستگاه های زمینی مرکز عملیات فضایی اروپا ارسال کرد و آنها نیز داده ها را به مرکز کنترل پرواز هوافضای پکن ارسال کردند.
سطح نوردها و مریخ نوردها در مریخ داده هایی را جمع آوری می کنند که این داده ها به دانشمندان کمک می نماید به سوالات اساسی در مورد زمین شناسی، جو، محیط سطح مریخ، تاریخچه آب و پتانسیل حیات سیاره سرخ پاسخ دهند.
“جیمز گادفری”(James Godfrey) مدیر عملیات فضاپیمای مارس اکسپرس در این زمینه اظهار داشت: بطور معمول مدارگردی مانند مارس اکسپرس آژانس فضایی اروپا ابتدا سیگنال خوشامدگویی را بعنوان “سلام” به مریخ نورد ارسال می کند. مریخ نورد مذکور نیز سپس پاسخی را برای برقراری ارتباطات پایدار و شروع تبادل دو طرفه اطلاعات ارسال می کند. اما این به سازگاری سیستم رادیویی مریخ نورد با مدارگرد بستگی دارد. از آنجا که مارس اکسپرس سیگنال سلام خودرا با بهره گیری از فرکانس های ارتباطی متفاوتی نسبت به فرکانس هایی که مریخ نورد چینی ژورونگ دریافت می کند، ارسال می کند، بدین سبب ارتباط دو طرفه امکان پذیر نیست. اما از طرفی، ژرونگ می تواند یک سیگنال را با بهره گیری از فرکانسی که مارس اکسپرس می تواند دریافت کند، ارسال نماید. رادیو رله مارس اکسپرس حالتی دارد که این ارتباط یک طرفه را امکان پذیر می کند.
“گرهارد بیلیگ”(Gerhard Billig) از آژانس فضایی اروپا در این زمینه اظهار داشت: مارس اکسپرس سیگنال های ارسال شده توسط مریخ نورد چینی را با موفقیت دریافت کرد و همکاران ما در بخش پشتیبانی ماموریت ژرونگ نیز تایید کردند که همه داده ها باکیفیت بسیار خوبی به زمین رسیده اند. ما مشتاقانه منتظر انجام آزمایش های بیشتری در آینده برای ادامه آزمایش و بهبود بیشتر این روش ارتباطی بین ماموریت های فضایی هستیم.
طی این عملیات داده های ارسال شده توسط مارس اکسپرس بوسیله آنتن های ارتباطی در اعماق فضا به مرکز کنترل آژانس فضایی اروپا در دارمشتات آلمان به زمین رسید. از آنجا این داده ها به تیم ماموریت ژورونگ در مرکز کنترل پرواز هوافضای پکن ارسال شد که آنها نیز موفقیت آمیز بودن آزمایش را تایید کردند.
نکاتی درباره ماموریت چینی ها
تیان-ون ۱ در ماه فوریه سال جاری میلادی به مریخ رسید و در ماه مه، سطح نشین حامل مریخ نورد ژورونگ روی یک ناحیه به نام “یوتوپیا پلانیتیا”(Utopia Planitia) که دشت وسیعی در نیمکره شمالی مریخ است، فرود آمد. گرچه مریخ نورد ژورونگ برای یک ماموریت سه ماهه طراحی شده بود اما این مریخ نورد عملکرد خوبی داشت و توانست بیش از زمان مد نظر پژوهشگران در مریخ کاوش کند که این مساله پژوهشگران را شگفت زده کرد. در ضمن یک دوره چهار ماهه، این مریخ نورد توانست مسافتی در حدود بیش از ۱۰۰۰ متر از سطح مریخ را پیموده و از مناطق مختلف آن ناحیه بازدید کند.
در ماه سپتامبر، ژرونگ توسط سازمان ملی فضایی چین(CNSA) به خواب زمستانی رفت. خورشید، فعالیت پروژه های جاری در سیاره سرخ را به تعویق انداخت و همه ی مریخ نوردهای موجود روی این سیاره به “حالت ایمن” وارد شدند. دلیل این کار این بود که خورشید در رویدادی به نام “مقارنه خورشیدی مریخ”(Mars solar conjunction) در حالت قرارگیری میان زمین و مریخ بود که این اتفاق، مانع از برقراری همه ارتباطات مستقیم می شد و ارتباط بین فضاپیما و زمین را به شدت مختل می کرد. در ماه اکتبر باردیگر مریخ نورد چینی ها فعالیت خودرا از سر گرفت و ۲۰۰ متر دیگر از سطح مریخ و مسیری که ممکنست زمانی خط ساحلی یک اقیانوس باستانی بوده باشد را پیمود.
