به گزارش روش سئو، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی پیشنهاد کرده است با طراحی سند استراتژیک مجلس هوشمند، پارلمان مجازی ایرانی ها به پلت فرم تعامل جامعه مدنی با قانونگذاران بدل شود.
به گزارش روش سئو به نقل از مهر، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی نسبت به بیان چالشها و راهکارهای تحقق حکمرانی هوشمند در کشور و عرضه سفارش های سیاستی برای مجلس شورای اسلامی پرداخته است. در بخشی از این گزارش آمده است: «کارآمدی مجلس شورای اسلامی بعنوان یکی از بازیگران نظام حکمرانی موضوعی مهم و راهبردی است. حکمرانی هوشمند بهعنوان نگاهی نوین می تواند در جهت ارتقا و تحول مجلس شورای اسلامی نقش آفرینی مؤثری داشته باشد. مجلس شورای اسلامی در جمهوری اسلامی ایران در سال های اخیر دغدغه مؤثری در تحقق فرآیند هوشمندسازی فرایندهای داخلی و خدمات عمومی در حوزه نظام تقنینی و نظارتی داشته است و ضروریست که برپایه تجربه های بین المللی و همینطور اقتضائات بومی و ارزشی، تصویرپردازی دقیق از مجلس هوشمند و مسیرهای دستیابی به آن انجام گیرد. با بررسی تجارب بین المللی الگوی پیشنهادی حکمرانی هوشمند پارلمان در محورهای «توجه به عوامل زمینه ای، » «ارتقای زیرساختی فناوری اطلاعات، » «تحول در چشم اندازها و اقدامات، » «بازطراحی ساختاری، » «راهبردنگاری پیامدگرا، » «به کارگیری ظرفیتهای نوآورانه» و «طراحی و عملیاتی سازی راهکارهای فنی» عرضه شده است. در این جهت پیشنهادهای اجرایی همچون طراحی سند استراتژیک «مجلس هوشمند»، تدوین شاخص های عملیاتی «پایش هوشمندسازی نظام پارلمانی»، تبدیل شدن پارلمان مجازی ایرانی ها به «پلتفرم تعامل جامعه مدنی با قانونگذاران» و… عرضه شد. در قسمت دیگری از این گزارش ضمن اشاره به نمونه های موجود حکمرانی هوشمند در خارج از کشور کارکردهای حکمرانی هوشمند تشریح شده است. از مولفه های کارکردهای حکمرانی هوشمند میتوان به مشارکت عمومی، شفافیت، دیجیتالی شدن، مردم سالاری، توسعه یادگیری عمومی و بازطراحی سازمان حکومت اشاره نمود. چالشهای تحقق حکمرانی هوشمند پیاده سازی حکمرانی هوشمند در نظام پارلمانی با چالشها و محدودیت هایی مواجه می باشد که بعضی از مهم ترین آنها عبارتند از: ۱. عدم گسترش زیرساخت های دیجیتال یکی از چالشهای حکمرانی هوشمند، ایجاد و توسعه زیرساختهای دیجیتال در سازمانها و نهادهای مربوطه است. زیرساختها دربرگیرنده انواع لایه های فنی و سخت افزاری و زیرساختهای سیستمی شامل انواع نرم افزارها و پلت فرم های مشارکتی است. در سیستم پارلمانی هم در مراکز زیرمجموعه، اهمیت ایجاد و توسعه زیرساختهای دیجیتال محسوس است. یک دیدگاه زیرساختی در مورد حکمرانی هوشمند وجود داشته که شامل ساخت و نگهداری فیزیکی زیرساختهای دیجیتال و نظارت بر این زیرساختها و تفسیر داده هایی است که روی آنها اجرا می شوند. محیط ساخته شده بوسیله ی یک زیرساخت دیجیتال پیچیده به صورت فزایندهای پشتیبانی می شود که انواع چالشهای غیرقابل پیشبینی و بی سابقه ای را برای حکمرانی به وجود می آورد. زیرساختهای دیجیتال «سخت» نوین در حوزه پهنای باند با احتیاج به درک حاکمیت اطلاعات بخش عمومی همراه می باشد و به نوبه خود این مورد با ظهور استراتژی های حکمرانی هوشمند ارتباط دارد. عدم تطابق قابل توجهی بین مقیاس کوچک، توانایی های محدود دولت و تخصص عملیاتی و دامنه شرکتهای فناوری وجود دارد. در همین چارچوب میتوان عدم توسعه زیرساختهای دیجیتال را یکی از چالشهای حکمرانی هوشمند بیان کرد. ۲. خلأ داده و آمار در نظام حکمرانی داده های باز هم اکنون موضوعی مورد توجه در محافل علمی و تخصصی به شمار آمده و با تحقق ایده هایی مانند دولت شفاف تر و کارآمدتر، حل مشکلات اجتماعی و افزایش ارزش اقتصادی مرتبط هستند. برای توصیف و نظارت بر وضعیت داده های باز در کشورها و سازمانها، چندین چارچوب ارزیابی داده های باز توسعه داده شده است. باوجود اقدامات انجام شده مبتنی بر چارچوب های ارزیابی، استفاده کاربردی از داده های دولت باز (OGD) انتظارات را برآورده نمی نماید. این چارچوب ها تنها بخشهایی از اکوسیستم داده باز را پوشش می دهند. داده های دولت باز به شفافیت، مشارکت شهروندان، همکاری، توسعه اقتصادی و خدمات عمومی کمک می نماید. بهره گیری مناسب از داده های دولت باز بعنوان یک نوآوری در یافتن راهی برای افزایش کارایی و خلاقیت در خدمات عمومی و در راه تحقق حکمرانی هوشمند به شمار می آید. افزایش استفاده از داده های دولتی باز مستلزم تعهد مدیریتی قوی و تغییرات در چشم انداز سازمانی گسترده تر، مانند ایجاد قوانین رسمی و غیررسمی و پیشرفت های فناورانه در حوزه داده باز است. به همین دلیل خلأ داده و آمار در ساختارهای اداری منجر به عدم تحقق حکمرانی هوشمند می شود. ۳. امنیت دیجیتال امروزه، امنیت سایبری به صورت فزایندهای در سطح ملی و بین المللی مورد بحث قرار می گیرد و هم بعنوان یک محرک و هم بعنوان یک پیامد، در پویایی رقابت و همکاری قدرتهای (بزرگ) مدنظر قرار داده می شود. تحولاتی در درگیری سایبری برجسته است که نشان میدهد چگونه از فناوری های دیجیتال در زمینه های سیاسی استفاده می شود و چگونه ارتباط با بازیگران دولتی ایجاد می شود. عملیات سایبری در انواع مختلف سبب شده که توجه تاحدی به حملات سایبری هدفمند معطوف شود. نارضایتی فزاینده از نقش بی ثبات کننده عملیات سایبری، منجر به این شده که بازیگران دولتی و غیردولتی به دنبال راه هایی برای کنترل خطر تشدید تنش و درگیری از طرق مختلف باشند. در عین حال، آنها تلاشهای خویش را مضاعف می کنند تا نقشها و مسئولیتهای مربوطه خویش را در سطح داخلی و بوروکراتیک مشخص کنند. حملات سایبری تهدیدی بالقوه برای امنیت اطلاعات است. با افزایش نرخ استفاده از داده و مصرف اینترنت، آگاهی سایبری به صورت فزایندهای ضروری می شود. کاربران اینترنت آگاهی کافی از تهدیدات سایبری را دارند، اما فقط حداقل اقدامات حفاظتی را که نسبتاً رایج و ساده هستند اعمال می کنند. به همین دلیل یکی از چالشهای تحقق حکمرانی هوشمند در کشور و نظام پارلمانی بحث امنیت اطلاعات و امنیت دیجیتال است. ۴. چالش سواد دیجیتال در حکمرانی هوشمند فناوری ها و پیشرفتهای جدید در رسانه ها، شیوه ارتباط افراد، گروه ها و جوامع، یادگیری، کار و حکومت را تغییر می دهند. این حقیقت اجتماعی فنی جدید، جامعه را ملزم می کند که نه تنها مهارتها و توانایی های در ارتباط با استفاده از ابزارهای تکنولوژیکی، بلکه دانش در مورد هنجارها و شیوه های استفاده مناسب را هم داشته باشند. «سواد دیجیتالی» از این طریق شامل موضوعات در ارتباط با اقتدار شناختی، ایمنی و حریم خصوصی، استفاده خلاقانه، اخلاقی و مسئولانه و استفاده بهینه از رسانه های دیجیتال را دربرمی گیرد. فقدان سواد دیجیتالی به صورت فزایندهای بر پتانسیل کامل فرد به جهت اینکه یک کنشگر شایسته، یک کارمند توانمند یا یک شهروند متعهد باشد، دلالت می کند. در جامعه ای که به صورت الکترونیکی توسعه می یابد، جامعه ای که به صورت فزایندهای غیرقابل پیشبینی و نامطمئن است، «سواد دیجیتال» نه تنها به عاملی کلیدی در امکان مشارکت در آموزش و همینطور اشتغال و سایر جنبه های زندگی اجتماعی تبدیل می شود، بلکه به ابزاری برای دستیابی به برخی مؤلفه های شناختی تبدیل می شود. در همین چارچوب میتوان یکی از چالشهای حوزه حکمرانی هوشمند خصوصاً در زمینه پارلمانی را توجه به مقوله «سواد دیجیتال» در کشور برشمرد. ۵. ضعف در یکپارچه سازی اطلاعات میان دستگاهی جریان داده های موجود در سطح محلی، سوابق عمومی و اداری، داده های مکانی، رسانه های اجتماعی و نظرسنجی ها در زندگی روزمره ما همه جا وجود دارد. در فرآیند کشف داده ها مبتنی بر یادگیری، این داده ها استخراج می شود، ادغام شده و در دسترس رهبران دولتی و محققان قرار می گیرد تا روایت جامعی را بیان کنند. این روایتها را میتوان برای ایجاد یک تحول اجتماعی عادلانه و پایدار در درون و در میان جوامع برای رفع فوری ترین نیازهای آنها استفاده نمود. منابع داده با بهره گیری از یادگیری آماری و مکانی همراه با دانش جمعی جوامع، نمایه، پاکسازی، تبدیل، پیوند داده شده و به یک روایت ترجمه می شوند. این بینشها برای اطلاع رسانی تصمیم های سیاست گذاری و توسعه، استقرار و ارزیابی استراتژی های مداخله برپایه اصول علمی استفاده می شوند که یک حلقه بازخورد مداوم، پایدار و کنترل شده است. برپایه مطالعهای که در مرکز پژوهش های مجلس در رابطه با «طرح یکپارچه سازی داده ها و اطلاعات ملی» به انجام رسیده مهم ترین چالشهای این حوزه شامل موارد زیر است: الف) عدم تمایل دستگاههای اجرایی کشور به تبادل اطلاعات خود با سایر دستگاه ها به رغم حیاتی بودن دسترسی به این داده ها برای دستگاههای اجرایی متقاضی؛ ب) عدم وجود اختیار و تکالیف قانونی کافی برای متولیان حوزه دولت الکترونیکی (هوشمند)؛ در حوزه نظارت و مدیریت بر نحوه نگهداری، پردازش، دسترسی، یکپارچه سازی، امنیت، تبادل و به اشتراک گذاری داده ها و اطلاعات؛ ج) قوانین متعارض برای تبادل الکترونیکی اطلاعات میان دستگاههای اجرایی کشور؛ د) نبود ضمانت اجراهای مناسب و کافی برای تکالیف مجریان و دستگاههای همکار در حوزه توسعه دولت الکترونیکی (هوشمند). به همین دلیل ضعف در یکپارچه سازی اطلاعات میان دستگاهی را میتوان ازجمله چالشهای حکمرانی هوشمند پارلمانی در نظر گرفت. ۶. مصورسازی کلان داده ها و داشبوردینگ اطلاعات در مدیریت و حکمرانی داشبوردها سیستم های تحلیل و بررسی هوشمند، ارزش به وجود می آورد و مزیت رقابتی را برای سازمانها فراهم می آورد و شامل فناوری و زیرساخت داده، قابلیت ها و فرایندهای مدیریتی هستند که بینش مفیدی را عرضه می دهند و از تصمیم گیری پشتیبانی می کنند. برای عرضه ارزش و مزیت رقابتی، قابلیت های این سامانه ها باید ارزشمند، کمیاب و غیرقابل تقلید بوده و دارای پشتیبانی سازمانی باشند. ظهور کلان داده ها منجر به ایجاد فرصتهای جدید بسیاری برای سازمانها در ایجاد ارزش از داده ها شده است. با این وجود، وابستگی فزاینده به داده ها هم چالشهای زیادی را برای سازمانها به وجود می آورد. برای غلبه بر این چالشها، سازمانها باید حاکمیت تحلیل و بررسی داده ها را ایجاد کنند. حاکمیت می تواند از راه مکانیسم هایی اجرا شود. به همین دلیل ازجمله چالشهای حکمرانی هوشمند میتوان به مصورسازی کلان داده ها و داشبوردینگ اطلاعات در مدیریت و حکمرانی اشاره نمود. توصیه های سیاستی حکمرانی هوشمند، نگاهی از حکمرانی و اداره در دولت و بخش عمومی است که علاوه بر بهره گیری از ظرفیت ها و زیرساختها در مفهوم «دولت هوشمند» به اقتضائات و ملاحظات حکمرانی هم توجه دارد و رویکردهایی همچون مشارکت، شفافیت، مردم محوری، نوآوری و… را علاوه بر سازوکارهای مبتنی بر بهره گیری از ICT و فناوری اطلاعات به همراه دارد. الگوی پیشنهادی تحول در حکمرانی هوشمند پارلمان در محورهای «توجه به عوامل زمینه ای»، «ارتقای زیرساختی فناوری اطلاعات»، «تحول در چشم اندازها و اقدامات»، «بازطراحی ساختاری»، «راهبردنگاری پیامدگرا»، «به کارگیری ظرفیتهای نوآورانه» و «طراحی و عملیاتی سازی راهکارهای تکنیکال» عرضه شده است. جدول محورهای تحولی، سفارش ها و راهکارهای تحقق حکمرانی هوشمند در مجلس شورای اسلامی محورهای تحولی سفارش ها و چاره ها توجه به عوامل زمینه ای توسعه فرهنگ بهره گیری از زیرساختهای دیجیتال در مدیران، کارکنان و اعضای پارلمان توسعه آموزش های عمومی در تحقق «سواد دیجیتال» درگیرسازی تمامی ذینفعان در حوزه حکمرانی هوشمند با تکیه بر ظرفیتهای آموزشی و رسان های کشور توجه به تنوع گرایشهای سیاسی و فرهنگی در بسترهای مشارکتی هوشمند ارتقای زیرساختی فناوری اطلاعات و ارتباطات توسعه دسترسی به اینترنت و افزایش پهنای باند در زیرساختهای پارلمانی طراحی و به کارگیری برنامه های کاربردی پارلمانی از راه توسعه بهره گیری هوشمند تلفن های هوشمند بررسی وضعیت پورتال های الکترونیکی مجلس شورای اسلامی در جهت بررسی امکان تقویت آنها ایجاد زیرساخت جمع سپاری در فرایندهای تخصصی و خدماتی پارلمان توسعه سازوکارهای بهره گیری از هوش مصنوعی در ساختارها و فرایندهای پارلمانی افزایش سازوکارهای تعاملی بین دستگاهی به منظور خلق ظرفیتهای هوشمند در بهره گیری داده های پراکنده در دستگاه ها و نهادهای کشور ایجاد زیرساخت دورکاری و کارمنعطف در مجلس شورای اسلامی و نهادهای تابعه تحول در چشم اندازها و اقدامات طراحی سند استراتژیک پارلمان هوشمند در برگیرنده چشمانداز و راهبردها و راهکارهای عملیاتی طراحی بسته تنظیمگری تحقق حکمرانی هوشمند از راه نظام پارلمانی بازطراحی ساختاری تحول ساختارهای سازمانی مجلس شورای اسلامی از راه امکان سنجی ایجاد دفتر هوشمندسازی پارلمان توسعه سازوکارهای مشارکت الکترونیک توسط بخش عمومی ایجاد سازوکارهایی جهت اداره الکترونیک جلسات پارلمان مهندسی مجدد فرایندهای خدمات پارلمان و ارتقا و تعالی سازمانی از منظر هوشمندسازی راهبردنگاری پیامدگرا طراحی نظام ارزیابی عملکرد و تدوین شاخص های عملیاتی پایش هوشمندسازی نظام پارلمانی پیامدسنجی فرایندها و خدمات مجلس شورای اسلامی از راه ظرفیتهای هوشمندسازی بهره گیری از ظرفیتهای دیجیتال و رسانه های اجتماعی برای ارتقای سرمایه اجتماعی پارلمان توسعه مشارکت های مردمی از راه ایجاد سکوهای برخط و سامانه های هوشمند آینده پژوهی و آینده نگاری پارلمان در راه کنشگری در زمینه حکمرانی هوشمند به کارگیری ظرفیتهای نوآورانه بهره گیری از ظرفیت شرکتهای دانش بنیان و صنایع خلاق در زمینه هوشمندسازی فرایندهای پارلمانی بهره گیری از رویکرد نوآوری اجتماعی در حوزه هوشمندسازی فرایندهای پارلمانی ایجاد رویدادهای استارتاپی و ایده پردازی در جهت تحول نظام پارلمانی در زمینه هوشمندسازی حکمرانی طراحی و عملیاتی سازی راهکارهای تکنیکال طراحی مدل عملیاتی بلوغ دیجیتال فرایندها و خدمات مجلس شورای اسلامی در جهت تحقق حکمرانی هوشمند تدوین برنامه های عملیاتی کوتاه مدت در جهت تحقق نظام حکمرانی هوشمند در پارلمان تدوین شاخص های ارزیابی عملکرد مبتنی بر چارچوب های هوشمندسازی حکمرانی ایجاد سازوکارهای تخصصی به منظور تحقق امنیت دیجیتال در پارلمان به منظور محافظت از محرمانگی داده های ملی تحقق و پیاده سازی «مجلس هوشمند» نیازمند عزم جدی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و به صورت خاص هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی است. بدین جهت بعضی از تقسیم کارها و سفارش ها و راهکارهای اجرایی و عملیاتی با مشخص کردن مسئول به شرح زیر عرضه می شود. هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی: طراحی سند استراتژیک «مجلس هوشمند» در برگیرنده چشم انداز، راهبردها و سیاست های کلان در افق چهارساله؛ معاونت اجرایی: تهیه برنامه عملیاتی برای دیجیتالی شدن فرایندها و رویه های اداری و قانونگذاری مجلس شورای اسلامی با در نظر داشتن امنیت دیجیتال؛ معاونت اجرایی: این معاونت با همکاری مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، طراحی نظام ارزیابی عملکرد و تدوین شاخص های عملیاتی «پایش هوشمندسازی نظام پارلمانی» را برپایه سند استراتژیک «مجلس هوشمند» تهیه نماید و گزارش دوره ای ۶ ماهه به هیئت رئیسه عرضه نماید. مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی: این مرکز موظف است به منظور استمرار پویایی و هوشمندی مجلس شورای اسلامی، گزارشهای دوره ای ۶ ماهه از آینده پژوهی و آینده نگاری پارلمان را تهیه نماید و سفارش های سیاستی، تقنینی، نظارتی و اجرایی را به هیئت رئیسه مجلس برای اصلاح و ارتقای سند «مجلس هوشمند» عرضه نماید. معاونت قوانین: تهیه محتواهای آموزشی برای ارتقای سواد فناورانه شهروندان و نمایندگان و توسعه آموزش های عمومی برای بالا رفتن ضریب بهره گیری و استفاده شهروندان از خدمات الکترونیکی مجلس شورای اسلامی؛ پارلمان مجازی ایرانیان: فعالسازی و افزودن قابلیت ها و ظرفیتهای پارلمان مجازی ایرانی ها به منظور تبدیل شدن به «پلتفرم تعامل جامعه مدنی با قانونگذاران» در افق دوساله؛ کمیسیون آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی: ظرفیت سنجی الکترونیکی سازی فرایندهای قانونگذاری و نظارت در مجلس شورای اسلامی و تدوین طرح قانونی پیشنهادی؛ معاونت نظارت: معاونت مذکور با همکاری دیوان محاسبات و مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی ایجاد سکوهای برخط و سامانه های هوشمند بهمنظور هوشمندسازی نظارت و مردمی سازی نظارت در دستور کار قرار دهند.
منبع: howtoseo.ir
